Nowe Miasto Lubawskie

Nowe Miasto Lubawskie zostało założone w 1353 roku z rąk Winrycha von Kniprode na prawie chełmińskim. Od 1468 roku znajdowało się w granicach Rzeczypospolitej, a od 1772 roku w państwie pruskim. Przez cały okres miasto było pod okupacją niemiecką, aż do 19 stycznia 1920 roku, kiedy weszło w skład II Rzeczypospolitej. 3 września 1939 roku miasto zostało zajęte przez wojska hitlerowskie. Podczas okupacji Niemcy dokonali eksterminacji około 2,5 tysiąca cywilów. 21 stycznia 1945 roku do Nowego Miasta Lubawskiego dotarły wojska II Frontu Białoruskiego, które traktowały te ziemie jako niemieckie, dopuszczając się aktów wandalizmu, grabieży, gwałtów i aresztowań.